Εδώ Ρόδος: Η εικόνα που δάκρυσε

Έγινε στις 26 Οκτωβρίου, ανήμερα του Αγίου Δημητρίου. Είναι η εικόνα του ταξιάρχη Μιχαήλ, του Πανορμίτη, άγνωστη σε πολλούς λόγω της τοποθέτησής της. Ήταν στο εκκλησάκι του κοιμητηρίου Ιαλύσου. «Η εικόνα δάκρυσε», μου είπαν και ήταν η τελευταία πληροφορία που έδωσα στην εκπομπή του Σαββάτου. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο συγκινήθηκα και ανατρίχιασα. Θυμάμαι μόνο πως κατά την αποφώνηση είπα: «Ακροατής, μόλις μας έδωσε αυτή την πληροφορία. Προτού καλά-καλά σκεφτεί κάποιος είτε να μιλήσει για θαύμα, είτε να ειρωνευτεί αυτούς που θα μιλήσουν για θαύμα, ας σιωπήσει γιατί σε θέματα πίστης, ψυχής, ανάγκης του καθενός, δεν μπορεί κανείς, ούτε και του επιτρέπεται, να τοποθετείται ειρωνευόμενος. Είναι θέμα σεβασμού στην προσωπικότητα ακόμα και του πιο αφελούς». Την εικόνα μετέφεραν στην εκκλησία της Παναγιάς Ιαλυσού. Έγινε λαϊκό προσκύνημα, όπως αντιλαμβάνεστε. Κάποιες γυναίκες, μιλώντας για θαύμα, σφούγγιζαν με βαμβάκια τα δάκρυα από το πρόσωπο του Πανορμίτη, άλλοι μιλούσαν για επερχόμενο κακό που κάνει τον Άγιο να δακρύζει, άλλοι περισσότερο αμφισβητίες ψάχνουν να βρουν την ανθρώπινη εξήγηση. Οι πιο ψύχραιμοι μιλούν για τη συμπαράσταση του Πανορμίτη σε ό,τι περνά η Ελλάδα. Τέλος, οι απόγονοι τύπου Καζαντζάκη (θυμάστε τον… αμαρτωλό, παρ’ ολίγον αφορισμένο από την Εκκλησία Κρητικό, που έγραψε: «Ρώτησα την αμυγδαλιά αν υπάρχει Θεός και η αμυγδαλιά άνθισε!»), έκαναν λόγο για υπενθύμιση. Χθες επικοινώνησα με εκείνους που έπρεπε. Δηλαδή, τον συντηρητή της εικόνας, έναν σοβαρό φίλο αγιογράφο και τον μητροπολίτη Ρόδου. Η απάντηση ήταν κοινή: «Η υγρασία σε μια εικόνα προέρχεται είτε από τη θερμότητα που μπορεί να δεχτεί το βερνίκι της αγιογραφίας, είτε από τη θερμότητα που μπορεί να προκληθεί στο ξύλο. Επιπλέον, και στις δύο περιπτώσεις, το υγρό έχει οσμή. Στην προκειμένη περίπτωση η εικόνα συντηρήθηκε πριν από τρία χρόνια και ό,τι σφουγγίσαμε, από το πρόσωπο της αγιογραφίας που ήταν σε αρκετή ποσότητα, ήταν άοσμο. Δεν υπάρχει λογική εξήγηση για το υγρό που έτρεξε». Πήγα στην Ιαλυσό. Είδα την εικόνα. Είναι από το 1890 αγιογραφημένη από κάποιον Ξενοφώντος Β. Είναι μια πολύ συμπαθητική αγιογραφία, άγνωστη πραγματικά ακόμα και στους γηγενείς Ροδίους. Τα χαρακτηριστικά του Πανορμίτη της Ιαλυσού- που τον ονόμασαν έτσι λόγω της θαυματουργής εικόνας του Ταξιάρχη στην ακριτική Σύμη, πάνω στον όρμο του λιμανιού και στην απόλυτη ερημιά- είναι σκληρά, βγάζουν πόνο και ικεσία. Ο υπόλοιπος ναός είναι αγιογραφημένος από τον φίλο που σας έλεγα. Η δουλειά του; Ποίηση. Δεν θα τοποθετηθώ σε καμία περίπτωση στο συγκεκριμένο συμβάν. Άλλωστε, όλοι έχουν από μια άποψη πια σε όλα τα θέματα. Τούτα τα ζητήματα που άπτονται στη θρησκεία είναι κάπως ύπουλα και εύκολα παρεξηγήσιμα, παρ' όλο που θα έπρεπε να αποτελούν την αρχή για την απόλυτη ελευθερία. Αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας και εδώ αποδεικνύει πως όλα πρέπει να κατέρχονται στη σκοτεινή σπηλιά του εγκλωβισμού, ενδεδυμένη με το πέπλο του Θεού. Εγωισμός και αποπροσανατολισμός; Ειρωνεία και αδιάλειπτη καχυποψία; Ποιος είναι τελικά ο καλουπαρισμένος, ο καπελωμένος, ο εγκλωβισμένος; Ο θρησκόληπτος ή ο πολέμιος κάθε υπόνοιας της θεϊκής υπόστασης; Για μένα και οι δυο είναι καμένα μυαλά, άρα καμένα χαρτιά. Όποιος θέλει να διαβάσει περισσότερα, τον παραπέμπω σε παρελθόν άρθρο μου στο protagon. Θυμάμαι, αγαπητοί σχολιαστές, τότε να παγώνω από την επίθεση. Ήταν η πρώτη φορά που μου συνέβαινε κάτι τέτοιο. Μετά, συνήθισα. Και την αντιμετωπίζω κάθε φορά με στωικότητα. Κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει τώρα. Άραγε, τι θα συμβεί αύριο; Και εκεί ξανάρχεται ο Καζαντζάκης στο μυαλό και μου απαντά: «Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα». ένα άρθρο των πρωταγωνιστών PROTAGON.GR